Trong bối cảnh chuyển đổi số và công nghệ phát triển mạnh mẽ, thị trường lao động đang không ngừng biến đổi. Những ngành nghề truyền thống đang dần nhường chỗ cho các lĩnh vực mới mẻ, đòi hỏi người học và người đi làm phải nhanh chóng thích nghi. Vậy xu hướng ngành nghề trong tương lai ở Việt Nam 10 năm tới sẽ như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu để có định hướng đúng đắn cho sự nghiệp của bạn!

Xu hướng ngành nghề trong tương lai – Các ngành hot trong tương lai 2030

Ngành Công nghệ thông tin và Trí tuệ nhân tạo (AI)

Với sự phát triển bùng nổ của chuyển đổi số, các doanh nghiệp ngày càng cần đến đội ngũ kỹ sư phần mềm, lập trình viên, chuyên gia AI và kỹ sư máy học. Ngành này không chỉ giới hạn trong lĩnh vực công nghệ mà còn thâm nhập vào y tế, giáo dục, tài chính và sản xuất. Trong tương lai, những người có kỹ năng về AI, Machine Learning, Blockchain hay phát triển phần mềm sẽ có cơ hội việc làm toàn cầu với mức thu nhập hấp dẫn. Bên cạnh đó nhu cầu tuyển dụng chuyên gia phân tích dữ liệu tại các công ty như Google, Amazon hay các startup công nghệ Việt Nam như MoMo, Zalo tăng mạnh.

Ngành Phân tích dữ liệu và Big Data

Trong thời đại số, dữ liệu được ví như “dầu mỏ mới”, và những người biết cách thu thập, xử lý, phân tích và khai thác dữ liệu sẽ trở nên vô cùng giá trị. Các doanh nghiệp, từ ngân hàng, bảo hiểm đến thương mại điện tử, đều cần chuyên gia dữ liệu để đưa ra quyết định chính xác và kịp thời. Theo IBM, nhu cầu nhân lực trong ngành khoa học dữ liệu sẽ tăng hơn 28% mỗi năm đến năm 2030. Tại Việt Nam, các công ty như FPT, Viettel, VNPT, Techcombank đều có nhu cầu lớn về nhân sự phân tích dữ liệu.

Ngành Chăm sóc sức khỏe

Dân số già hóa nhanh chóng kéo theo nhu cầu về bác sĩ, điều dưỡng, chuyên gia tâm lý, kỹ thuật viên xét nghiệm. Tại Việt Nam, theo Bộ Y tế, đến năm 2030 cần thêm khoảng 40.000 nhân lực y tế chất lượng cao để đáp ứng nhu cầu. Bác sĩ, y tá, chuyên viên xét nghiệm, chuyên viên dinh dưỡng và chăm sóc sức khỏe tinh thần đang rất được săn đón với chế độ đãi ngộ tốt. Ngoài ra, lĩnh vực công nghệ y tế (HealthTech) cũng đang phát triển mạnh, tạo ra nhiều công việc mới kết hợp giữa y học và công nghệ.

Ngành Giáo dục trực tuyến và Đào tạo kỹ năng mềm

Nhu cầu học tập suốt đời khiến các vị trí như giảng viên trực tuyến, chuyên gia đào tạo kỹ năng số, huấn luyện viên phát triển cá nhân tăng mạnh. Nhiều nền tảng học trực tuyến như Coursera, Udemy, FUNiX tuyển dụng liên tục giảng viên toàn thời gian và cộng tác viên. Cùng với đó, các vị trí như giảng viên online, chuyên viên xây dựng khóa học số, đào tạo kỹ năng mềm,… cũng mở ra nhiều cơ hội cho những ai yêu thích lĩnh vực giáo dục và phát triển con người.

Ngành Kỹ thuật, Tự động hóa và Robot

Theo báo cáo của McKinsey, đến năm 2030, 50% công việc sản xuất sẽ được tự động hóa, kéo theo nhu cầu cao về nhân lực thiết kế, vận hành và bảo trì hệ thống này. Các doanh nghiệp tiêu biểu như ABB, Bosch, Samsung, Toyota, và các nhà máy tại khu công nghiệp lớn ở Bắc Ninh, Bình Dương, Đồng Nai. Khi nền công nghiệp 4.0 lan rộng, các nhà máy thông minh (smart factory), dây chuyền tự động và robot công nghiệp ngày càng phổ biến. Điều này tạo ra nhu cầu lớn về kỹ sư cơ điện tử, kỹ sư tự động hóa và lập trình robot.

Ngành Marketing kỹ thuật số và Truyền thông đa phương tiện

Digital Marketing, SEO, Content, Thiết kế đồ họa, Quay dựng video… là các công việc không thể thiếu trong thời đại thương mại điện tử. Sự bùng nổ của mua sắm trực tuyến dẫn đến nhu cầu cao về chuyên viên marketing số, thiết kế UX/UI, logistics, quản lý sàn TMĐT. Shopee, Tiki, Lazada đều có nhu cầu tuyển dụng hàng nghìn nhân sự mỗi năm trong các mảng này. Nhu cầu nhân sự trẻ sáng tạo, có tư duy chiến lược trong ngành này luôn ở mức cao và tăng trưởng nhanh.

Ngành Ngôn ngữ và Biên – Phiên dịch

Trong thời đại toàn cầu hóa, giao thương và hợp tác quốc tế phát triển mạnh, nhu cầu về chuyên viên ngôn ngữ có khả năng phiên dịch chính xác, nhanh nhạy và hiểu biết chuyên sâu về lĩnh vực chuyên ngành (luật, y tế, kinh tế, kỹ thuật…) ngày càng tăng. Theo báo cáo của Trung tâm Dự báo nhân lực TP.HCM, ngành ngôn ngữ và dịch thuật nằm trong Top 10 ngành có nhu cầu tuyển dụng cao, đặc biệt là tiếng Anh, tiếng Trung, tiếng Nhật và tiếng Hàn. Có cơ hội việc làm cho các công ty đa quốc gia, tổ chức phi chính phủ, các đại sứ quán, công ty dịch thuật, hoặc làm freelancer với thu nhập rất tốt.

Ngành Dịch vụ làm đẹp, thẩm mỹ và chăm sóc sức khỏe

Ngành công nghiệp làm đẹp và chăm sóc sức khỏe không chỉ phát triển ở nữ giới mà còn lan sang cả nam giới và người cao tuổi. Sự gia tăng thu nhập, nhu cầu thẩm mỹ, và ý thức về sức khỏe khiến ngành này trở thành một “mỏ vàng” trong tương lai. Báo cáo của Allied Market Research cho biết, ngành công nghiệp làm đẹp toàn cầu có thể đạt tới 784,6 tỷ USD vào năm 2027. Tại Việt Nam, hàng ngàn spa và thẩm mỹ viện mở ra mỗi năm, tạo ra hàng chục nghìn việc làm.

>>> Xem thêm: Tỷ lệ thất nghiệp ngành quản trị nhân sự hiện nay? Có dễ xin việc không?

Dự báo: Những ngành nghề có thể biến mất trong tương lai

Với sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo (AI), tự động hóa và công nghệ số, nhiều ngành nghề hiện nay đang đứng trước nguy cơ bị thay thế hoàn toàn trong tương lai gần. Theo báo cáo của Diễn đàn Kinh tế Thế giới (World Economic Forum) năm 2023, khoảng 83 triệu việc làm có thể bị mất đi trong vòng 5 năm tới do tự động hóa.

Một số nghề nghiệp nguy cơ có thể bị đào thải bao gồm:

• Thu ngân tại siêu thị: Sự phổ biến của hệ thống thanh toán tự động (self-checkout) ở các chuỗi lớn như Walmart hay VinMart đã giảm nhu cầu sử dụng thu ngân truyền thống.
• Tổng đài viên và nhân viên hỗ trợ khách hàng: Nhiều doanh nghiệp hiện nay đã sử dụng chatbot AI như ChatGPT hoặc Google Dialogflow để trả lời tự động, xử lý hàng ngàn yêu cầu mỗi ngày mà không cần con người.
• Nhân viên nhập liệu: Công nghệ OCR (nhận diện ký tự quang học) và phần mềm quản lý dữ liệu như SAP, Salesforce đang thay thế hoàn toàn công việc nhập liệu lặp đi lặp lại.
• Nhân viên ngân hàng, kế toán cơ bản: Các ứng dụng ngân hàng số, ví điện tử và phần mềm kế toán tự động như MISA, QuickBooks đã và đang thay thế nhiều công việc hành chính, kế toán viên cấp thấp.

Các chuyên gia khuyến nghị người lao động cần chuyển hướng sang những lĩnh vực khó bị thay thế bởi máy móc như: sáng tạo nội dung, kỹ sư công nghệ, y tế, giáo dục, phân tích dữ liệu hoặc quản lý con người. Việc liên tục cập nhật kỹ năng số và học tập suốt đời sẽ là chìa khóa giúp bạn thích nghi và không bị bỏ lại trong kỷ nguyên mới.

Xu hướng nghề nghiệp dành cho Gen Z và người học hiện đại

Gen Z – thế hệ sinh ra trong kỷ nguyên số – đang tái định nghĩa lại cách chọn nghề nghiệp. Khác với các thế hệ trước, Gen Z không chỉ quan tâm đến mức lương mà còn đặt yếu tố đam mê, sự linh hoạt, khả năng phát triển bản thân và cân bằng cuộc sống lên hàng đầu. Do đó, những công việc mang tính sáng tạo, công nghệ, kỹ năng mềm và có thể làm việc từ xa ngày càng thu hút sự quan tâm.

Các ngành như Công nghệ thông tin, Truyền thông số, Thiết kế đồ họa, Marketing kỹ thuật số, Biên – phiên dịch, Giáo dục trực tuyến và chăm sóc sức khỏe tinh thần là những lựa chọn nổi bật. Đặc biệt, Gen Z có xu hướng ưa chuộng các công việc tự do (freelancer), làm việc từ xa (remote), khởi nghiệp cá nhân hoặc kết hợp nhiều nghề song song.

>>> Xem thêm: Cơ hội việc làm của ngành Quản trị nhân lực? Có dễ xin việc không? Mức lương?

Làm sao để lựa chọn ngành học phù hợp với xu hướng tương lai?

Việc chọn ngành học không chỉ dựa vào sở thích cá nhân mà còn cần xem xét đến nhu cầu nhân lực trong tương lai. Để đưa ra lựa chọn đúng đắn và lâu dài, người học nên kết hợp giữa đam mê, năng lực bản thân và sự thay đổi của thị trường lao động.

• Cập nhật thông tin xu hướng nghề nghiệp: Hãy thường xuyên theo dõi các báo cáo từ các tổ chức uy tín như Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF), Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, hay các trang tuyển dụng lớn. Những ngành như công nghệ thông tin, dữ liệu, năng lượng sạch, chăm sóc sức khỏe và dịch vụ sáng tạo đang được dự báo là sẽ bùng nổ trong 5–10 năm tới.
• Hiểu rõ điểm mạnh và sở thích cá nhân: Tự đánh giá khả năng học tập, kỹ năng, cá tính, giá trị sống để lựa chọn ngành phù hợp với bản thân. Một người có tư duy logic có thể hợp với ngành công nghệ, trong khi người có óc thẩm mỹ và thích giao tiếp có thể hướng đến các ngành sáng tạo hoặc ngôn ngữ.
• Ưu tiên những ngành khó bị thay thế bởi công nghệ: Các ngành đòi hỏi tư duy sáng tạo, phân tích chuyên sâu hoặc tương tác xã hội cao như chăm sóc sức khỏe, giáo dục, phân tích dữ liệu, sáng tạo nội dung… sẽ có tiềm năng tồn tại bền vững trong kỷ nguyên số.
• Lựa chọn môi trường học linh hoạt và chất lượng: Ngoài chọn ngành, bạn cũng nên cân nhắc mô hình đào tạo phù hợp: học chính quy, đào tạo từ xa, học kết hợp (blended learning), để dễ thích ứng với lịch trình cá nhân và bối cảnh công nghệ thay đổi.

Kết luận

Trong bối cảnh thị trường lao động thay đổi không ngừng, việc hiểu rõ xu hướng ngành nghề trong tương lai ở Việt Nam trong 10 năm tới là yếu tố then chốt giúp người học và người lao động đưa ra lựa chọn đúng đắn. Tuy nhiên, bên cạnh việc nắm bắt xu hướng, mỗi cá nhân cũng cần chủ động nâng cao kỹ năng, trau dồi kiến thức và linh hoạt thích nghi để luôn giữ vững lợi thế cạnh tranh trong thời đại số hóa.